Υπερβατικά τοπία, ιπτάμενα γλυπτά, φωτεινές σφαίρες, σχήματα, φόρμες, σχέδια, μελέτες χρωμάτων με αποκορύφωμα ένα εκτυφλωτικό κόκκινο φως, αλλά και παραστατικές και ταυτόχρονα συμβολικές μορφές, συνθέτουν τη μεγάλη, πρώτη διεθνή έκθεση με αντικείμενο το έργο και τη ζωή του Ιβάν Κλιούν (Ιβάν Βασίλιεβιτς Κλιούν, γεννημένος Κλιουνκόφ, Μπολσίε Γκόρκι, 1873 - Μόσχα, 1943), που βρίσκεται στο τελικό στάδιο οργάνωσης και πρόκειται να παρουσιαστεί στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, στη Μονή Λαζαριστών, στη Θεσσαλονίκη, από τις 2 Ιουλίου 2021 έως 29 Απριλίου 2022.

Ο Ιβάν Κλιούν εκπροσωπείται στη συλλογή Κωστάκη του MOMus-Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης με 383 έργα τέχνης (πίνακες και σχέδια) και ένα μοναδικό αρχειακό υλικό (γράμματα, χειρόγραφα, λιθογραφικές εκτυπώσεις, διδακτικό υλικό κ.λπ.). Η έκθεση "Ιβάν Κλιούν. Υπερβατικά τοπία. Ιπτάμενα γλυπτά. Φωτεινές σφαίρες.", πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Heritage Art Foundation στη Μόσχα, του Συμβουλίου Υποστηρικτών του Μουσείου και του The Malevich Society, καταγράφει την καλλιτεχνική ζωή αυτού του σημαντικού Ρώσου ζωγράφου, γλύπτη, συγγραφέα και δασκάλου.

Ο ίδιος πέρασε από όλο το φάσμα των κινημάτων και μεθόδων, από τον Νεο-ιμπρεσιονισμό και τον Συμβολισμό ως τον Κυβοφουτουρισμό και την μη-αντικειμενική τέχνη, ασχολήθηκε επίσης με τη δημιουργία τρισδιάστατων μη-αντικειμενικών κατασκευών ήδη από το 1914. Υπήρξε μέλος της ομάδας Σουπρέμους του Καζιμίρ Μαλέβιτς, αλλά στην πορεία ανέπτυξε δική του εκδοχή για τον Σουπρεματισμό. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 μελέτησε διεξοδικά τα στοιχεία της φόρμας, του φωτός και του χρώματος και δημιούργησε μια δική του καλλιτεχνική μέθοδο προτείνοντας μη-αντικειμενικά έργα που παρουσιάζουν κυρίως σφαιρικές φόρμες, ακολουθώντας την προσωπική του θεωρία για το φως και την κίνηση στον χώρο. Μετά την σύντομη διδακτική του σταδιοδρομία στα Εργαστήρια ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ ακολούθησε μια μακρά προσωπική επιστημονική έρευνα πάνω στις θεωρίες του χρώματος. Το 1934, όταν παγιώνεται ο Σοσιαλιστικός Ρεαλισμός ως η μοναδική επίσημη καλλιτεχνική κατεύθυνση, ο Κλιούν ανακοινώνει την επιστροφή του στη ρεαλιστική ζωγραφική, ωστόσο θα δυσκολευτεί να προσαρμοστεί στους νέους επιβεβλημένους εικαστικούς κανόνες και θα έχει ελάχιστες καλλιτεχνικές αναθέσεις, ώσπου θα διαγραφεί και από την Πανρωσική Συνεταιριστική Ένωση Καλλιτεχνών.

Μετά το θάνατό του, η πρώτη έκθεση των έργων του πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Ατομικής Ενέργειας Κουρτσάτοφ στη Μόσχα το 1972 και βασίστηκε σε έργα των συλλογών Γιώργου Κωστάκη και Ντμίτρι Σαραμπιάνοφ. Η δεύτερη προσωπική έκθεση πραγματοποιήθηκε το 1999 στην Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ στη Μόσχα, όπου πολλά έργα προέρχονται επίσης από τη δωρεά του Γιώργου Κωστάκη.

Η έκθεση στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη είναι η πρώτη διεθνής έκθεση έργων του Ιβάν Κλιούν, σε τέτοιο μεγάλο σύνολο, σε επιμέλεια της Μαρίας Τσαντσάνογλου, διευθύντριας του Μουσείου και συνεπιμέλεια της Αγγελικής Χαριστού, προϊσταμένης συλλογών.
Σημαντικές μελέτες του ίδιου του καλλιτέχνη επιτρέπουν την αποκατάσταση πολλών χαμένων έργων, κυρίως γλυπτών και τρισδιάστατων κατασκευών. Το Εργαστήριο Γλυπτικής του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ με επικεφαλής τον καθηγητή γλυπτικής Άρη Κατσιλάκη δημιούργησε, στο πλαίσιο της έκθεσης, ανακατασκευές των "Ιπτάμενων Γλυπτών" του Κλιούν με βάση το υλικό της συλλογής και του αρχείου Κωστάκη, και διοργάνωσε ένα δημιουργικό εργαστήριο με τη συμμετοχή των φοιτητών/τριών του 3ου έτους, τα έργα των οποίων θα εκτίθενται στο χώρο του Μουσείου.
Η έκθεση συμπληρώνεται με έργα από τις συλλογές της Ιρίνα Πράβκινα και των Ταμάζ & Ιβέτα Μανασέροφ.

Την έκθεση συνοδεύει δίγλωσσος κατάλογος (ελληνικά-αγγλικά) με επιστημονικά κείμενα των ιστορικών τέχνης Κριστίνα Λόντερ, Αντρέι Σαραμπιάνοφ, Βικτώριας Σίντλερ, Μαρίας Κωστάκη, Μαρίας Τίμινα και Μαρίας Τσαντσάνογλου.

Παράλληλες δράσεις για το ευρύ κοινό:
• 23.10.2021-22.01.2022
Το θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα "Τα πορτρέτα μιλούν" απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 13-18 ετών και συνδυάζει το θέατρο, την εικαστική τέχνη και τη δημιουργική γραφή. 
Δηλώσεις συμμετοχής στο τηλ. 2310 589222, Δευτέρα-Παρασκευή 10:00-16:00.
Κόστος συμμετοχής: 90€ /το άτομο
Έναρξη: Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2021, 10:30
Ημερομηνίες διεξαγωγής του εργαστηρίου: Σάββατο 23, 30 Οκτωβρίου, Σάββατο 6,13,20,27 Νοεμβρίου, Σάββατο 4,11,18 Δεκεμβρίου και Σάββατο 8,15,22 Ιανουαρίου, 10:30-13:30
Εισηγήτρια: Βίκυ Γρηγοριάδου, Σκηνοθέτις-Θεατροπαιδαγωγός

• "Ιπτάμενες πλεξούδες", μια ιστορία αυτόνομης εκπαιδευτικής δράσης για γονείς/συνοδούς και παιδιά
Γονείς/συνοδοί και παιδιά (5-8 ετών) μπορούν να προμηθευτούν το τεύχος "Ιπτάμενες Πλεξούδες" από την Υποδοχή του MOMus-Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης μαζί με τα απαραίτητα εργαλεία και υλικά που θα τους βοηθήσουν να φέρουν εις πέρας τη διαδρομή, μέχρι την τελευταία στάση. Κατά τη διάρκεια της περιπέτειας, γονείς/συνοδοί και παιδιά θα κατασκευάσουν ιπτάμενα οχήματα, θα ξεκλειδώσουν μυστικές ζωγραφικές γλώσσες και θα βοηθήσουν την Εκατερίνα να φθάσει στο μέρος που αναζητά!
Εκτιμώμενος χρόνος διεξαγωγής της δράσης: 80’-100’
Η έκδοση διατίθεται δωρεάν, στα ελληνικά και τα αγγλικά. 

Εορταστικό Ωράριο:
Μεγάλη Πέμπτη 12:00-16:00
Μεγάλη Παρασκευή 12:00-18:00
Μεγάλο Σάββατο 10:00-14:00
Κυριακή του Πάσχα: κλειστά