To Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (KEAE), με αφορμή την επέτειο των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, ανακοινώνει το άνοιγμα του ερευνητικού έργου "Ψηφιακό Αρχείο 1821" (1821.digitalarchive.gr) στο ελληνικό και διεθνές κοινό. Πρόκειται για μια διαδικτυακή υποδομή που διασυνδέει για πρώτη φορά σε ένα ενιαίο ψηφιακό περιβάλλον, αρχειακό υλικό που αφορά το 1821, προερχόμενο από μεγάλους αρχειακούς και μουσειακούς φορείς της Ελλάδας.

Ο σχεδιασμός της υποδομής, ο συσχετισμός των τεκμηρίων μέσα από τις δυνατότητες αναζήτησης, ο ανοιχτός χαρακτήρας του έργου και η δικτύωση φορέων και ερευνητών, το καθιστούν πρότυπο έργο στον τομέα των Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών.

Επεκτείνοντας την παραδοσιακή αντίληψη για το αρχείο ως συλλογή εγγράφων, το Ψηφιακό Αρχείο 1821 περιέχει, εκτός από αρχειακές συλλογές με έγγραφα, οπτικό υλικό από έργα τέχνης, χάρτες, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, κειμήλια, αλλά και ηχητικό υλικό (μουσική και τραγούδια).

Στο Ψηφιακό Αρχείο 1821 ο επισκέπτης μπορεί:
α) να αναζητήσει υλικό, όπως έγγραφα και άλλα αρχειακά τεκμήρια, έργα τέχνης, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, δημοτικά τραγούδια, βιβλία, κειμήλια κ.ά.·
β) να διαβάσει επιστημονικά άρθρα που θέτουν νέα ερωτήματα και εμπλουτίζουν την επιστημονική έρευνα γύρω από το 1821, δίνοντας έμφαση σε όψεις της καθημερινής ζωής την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης·
γ) να εξερευνήσει ψηφιακά εκθέματα, τα οποία παρουσιάζουν επιμέρους θεματικές για την Ελληνική Επανάσταση, οπτικοποιώντας την πληροφορία και αξιοποιώντας νέους τρόπους ψηφιακής αφήγησης της ιστορίας·
δ) να περιηγηθεί σε έναν δυναμικό χάρτη που καταγράφει ίχνη του 1821 στον δημόσιο χώρο (π.χ. μνημεία, ονόματα δρόμων κ.ά.) και δημιουργείται από σχολικές ομάδες από ολόκληρη τη χώρα.

Το σύνολο του ιστότοπου είναι προσβάσιμο στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα. Η απόφαση της διγλωσσίας υποδηλώνει την πρόθεση της επιστημονικής επιτροπής να εντάξει το 1821 σε ένα διεθνές ερευνητικό πλαίσιο.
Ήδη από τα πρώτα χρόνια εκπόνησης του προγράμματος, το ευρύ κοινό στήριξε αυτή την προσπάθεια, μέσω της πλατφόρμας συγκέντρωσης δωρεών από το κοινό act4Greece της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Η οικονομική στήριξη ενισχύθηκε περαιτέρω από την "Πρωτοβουλία 1821-2021", στο πλαίσιο της οποίας η Εθνική Τράπεζα, σε συνεργασία με κοινωφελή, πολιτιστικά και επιστημονικά ιδρύματα της χώρας, χρηματοδότησαν, δικτύωσαν και προώθησαν προγράμματα και δράσεις για τον εορτασμό της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.

Το Ψηφιακό Αρχείο 1821 είναι ένα δυναμικό έργο που δεν τελειώνει το επετειακό έτος 2021, αλλά αντιθέτως θα διευρύνεται με νέες συνεργασίες και θα εμπλουτίζεται συνεχώς με νέο υλικό. Είναι επίσης ανοιχτό και διαθέσιμο τόσο στο ερευνητικό όσο και στο ευρύ κοινό για έρευνα, ξεφύλλισμα, διάβασμα και εμβάθυνση σε αυτή την περίοδο της ιστορίας.

Από τον Μάρτιο μέχρι τον Ιούλιο του 2021 θα παρουσιαστεί στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), όπου θα φιλοξενήσει εκδηλώσεις, συζητήσεις και παρουσιάσεις γύρω από τον διάλογο μεταξύ "αρχείου", "τέχνης" και "τεχνολογίας" για την παραγωγή επιστημονικής γνώσης.